Meteen naar de inhoud

Wat kun je doen als je (jonge) kind niet wil eten? – Tips & Tricks

Eetproblemen bij jonge kinderen

Als kersverse ouder komen er ineens veel nieuwe dingen op je pad. Zo zijn jullie ineens niet meer met zijn tweetjes, maar ineens met zijn drietjes! En zit uitslapen er ook niet altijd meer in… Maar wat krijg je daar toch veel liefde voor terug! Je ziet het karakter van je kleintje langzaam ontwikkelen en wellicht herken je jezelf er wel in. Echter loop je als ouder soms ook tegen problemen aan, bijvoorbeeld wanneer je kleintje moeite heeft met slapen of eten. Wat moet je dan doen als ouder? En hebben meer ouders dit probleem? In dit blog vertelt Rianne haar verhaal, in de hoop ouders met hetzelfde probleem te kunnen helpen. Rianne werd op 9 december 2018 moeder van Lasse. 

Lasse is een slechte eter

Lasse, inmiddels ruim één jaar, ontwikkelt zichzelf als een speer en begint steeds meer van de wereld te ontdekken. Echter lopen ik en mijn man tegen één probleem aan: Lasse is een hele slechte eter. Hij heeft last van zogenoemde “lekkere honger”. Hij eet alleen wat hij lekker vindt en waar hij zin in heeft en de rest laat hij staan. Tegenwoordig gaat het al iets beter met Lasse zijn eetgewoonten, maar afgelopen jaar was dit voor mij zeker een lastig probleem.

Lasse is erg kieskeurig. Zodra het eten in zijn mond komt is zijn eerste reactie: uitspugen! Vaak moeten we het hierna nog drie of vier keer proberen en dan bedenkt hij pas of hij het eten wel of niet lekker vindt. Wanneer hij het eten niet lekker vindt, blijft hij het uitspugen. Aangezien hij toch echt wat moet eten, geven we hem in zulke gevallen vaak wat yoghurt of iets anders wat hij wel eet, zodat hij niet met een lege maag gaat slapen.

We hebben van alles al geprobeerd om Lasse toch te laten eten: afleiden met een speeltje, ander bestek, een ander bord en liedjes zingen. Soms hielp dit, maar bij de meeste gevallen was het zonder succes. Ik heb samen met mijn man veel informatie en tips over eetproblemen opgezocht op het internet, maar dit hielp vaak tijdelijk. Ook deelden wij ons probleem met andere ouder, we vonden het fijn om te horen dat we niet de enige waren met dit probleem.  

Veel ouders ervaren problemen rondom het eten

Veel ouders ervaren ergens in de jonge jaren van hun kindje problemen rondom het eten, geeft Anne Vink (GZ-psycholoog en zelf moeder van dochter van bijna 11 maanden) aan. Niet zo gek ook, want eten is zo’n moment waarop je kleintje zelf de touwtjes in handen kan nemen. Hoe klein ze ook zijn, het is een van de weinige activiteiten waar je kindje zelf beslist of het iets wel of niet doet. Als ouder wil je niets liever dan dat je kindje goed eet en goed groeit. Eten zorgt ervoor dat je kind in leven blijft en dat het zich gezond ontwikkelt. Veel ouders voelen de druk hiervan en we weten uit onderzoek dat die druk het eetmoment dan emotioneel beladen kan maken. En dat maakt het weigeren van voeding extra ingewikkeld. Gevoelens rondom ouderschap komen hierbij ook nog eens aan bod. Zoals dat je je tekort geschoten voelt, wanneer je kind niet eet. Kortom, er kan dan ineens van alles mee gaan spelen bij het weigeren van voeding.

In de basis moet een kind al wennen aan de wereld van eten: alle smaken, structuren en bijkomende eetrituelen moeten eigen gemaakt worden. Zintuigen, hand-oogcoördinatie, lichamelijke processen, maar ook opvoeding (motiveren, begrenzen, belonen). 

Eten is een ontwikkelingsproces, waarbij je kind in zijn eigen tempo aan het ontdekken gaat.

Regels over manieren aan tafel zijn op jonge leeftijd nog erg ondergeschikt. Het gaat veel meer over het ervaren. En dat ervaren moet in het begin heel vaak herhaald worden. Soms wel 15 keer, voordat je kind aan een smaak gewend is. Vaak hebben ouders dat geduld niet en wordt er soms te snel overgegaan op het corrigeren of het nemen van maatregelen om te zorgen dat je kleintje (netjes) gaat eten. En dat geeft vaak weer stress.

Tips & Tricks

Probeer zo min mogelijk een strijd van het eten te maken. Stress en spanning bij de ouder zorgt ook voor stress bij het kind. Dit is niet bevorderlijk om te gaan eten. Door dwingen leert je kind ook minder goed hoe om te gaan met honger en verzadigingsgevoel. En dwingen kan er juist voor zorgen dat je kind niets wil eten, waardoor je een averechts effect krijgt. Af en toe een stressmoment rondom het eten kan natuurlijk, maar als het eetmoment langdurig negatief is, kan er een negatieve vicieuze cirkel ontstaan.

Probeer je als ouder trouwens ook te bedenken dat het niet eten er af en toe bij hoort. Dat je kleintje een dag of dagen op rij het avondeten weigert komt heel veel voor. Soms is dit gekoppeld aan zich niet lekker voelen zijn of een ontwikkelsprongetje. Of bijvoorbeeld wanneer je kindje geleerd heeft dat hij het worteltjes lekkerder vindt dan rode bieten of in basis al een kieskeurige eter is. En hoe harder je dan als ouder de strijd aan gaat: hoe harder je kindje in verzet zal gaan.

Als je kindje niet wil eten (hoe lastig dit ook kan zijn) probeer het dan niet op te lossen met iets plezierigs. Door bijvoorbeeld extra appelmoes te geven, een lekker toetje of fijn een filmpje te mogen kijken. Want dan denkt je kleintje: als ik eerst blijf weigeren, gaan papa en mama vanzelf de Ipad erbij halen. 

tip: maak er geen strijd van, dan krijgt het eten namelijk een negatieve associatie.

Focus op wat wel lukt

Daarbij is het ook belangrijk dat jij en je partner ongeveer hetzelfde doen. Praat er daarom over wat jullie doen als het eten even niet lukt. Soms kan het helpen om even niet degene te zijn die het eten geeft. Als je met een vol hoofd thuis komt van je werk en je al voelt dat je stress hebt, heb je vast niet het geduld om consequent te blijven als je kind eten weigert. Dan is het fijn dat je partner degene is die je kindje eten geeft.

Geef je kind complimentjes als het wel een hapje eet of laat het nog even fijn met de lepel spelen. Negeer dan gedrag dat je wat minder aanstaat, zoals smeren, vingers in de mond of lekker blazen met een mond vol eten. Door zelf rustig en kalm te blijven zal je kindje leren dat het eten een fijn momentje is. Kijk of hij misschien zelf wat in z’n mondje wil doen. Of probeer het later nog een keer weer, misschien eet hij dan wel een paar hapjes.

Als je kindje een langere tijd niet goed eet of te weinig groeit dan kun je aan de bel trekken bij het consultatiebureau of huisarts. In sommige gevallen kan een logopedist dan meekijken of het kindje goed slikt, hapt en kauwt of een diëtist kijkt naar het voedingspatroon. Of door een psycholoog om hulp te krijgen om angst om te eten te overwinnen of het gedragspatroon te doorbreken wanneer er veel strijd en stress is rondom het eetmoment. Een kinderarts kijkt soms mee als er een medische oorzaak is en of een kindje voldoende voedingsstoffen binnen krijgt.

En met Lasse? Inmiddels gaat het gelukkig al wat beter met zijn eetgewoonten. Hij is nog steeds erg kieskeurig en spuugt nog steeds vaak de eerste hap uit, maar we merken dat er wat voortgang in komt.

Kijk op onze pagina voor ouders voor nog meer blogs, handige tools of voor het vinden van een professional die met je mee kan denken. 

Dit blog is geschreven door Iris van Raalte