’s Heeren Loo Oost-Nederland
De zwangerschap van je partner is een grote verandering in je leven. Het is een bijzondere gebeurtenis. Meestal prettig, maar soms ook nieuw, spannend en onzeker. Het is voor iedere aanstaande vader wennen aan deze situatie. Er verandert veel! Soms is het fijn wat hulp, ondersteuning en uitleg te krijgen over bijvoorbeeld: wat er met het lijf van je partner gebeurt, hoe je contact kunt maken met de baby, de rol van vader, hoe de baby groeit en ontwikkelt en seks tijdens en na de zwangerschap. Jan Otte doet de vader-baby begeleiding bij ‘s HereenLoo en vertelt ons hoe dit is.
Vader-baby begeleiding
Doel van de vader-baby begeleiding is om aanstaande vaders met LVB-niveau voor te bereiden op het vaderschap. Hulpvragen kunnen heel divers zijn. We proberen zoveel mogelijk in te spelen op wat de vaders vertellen en wat ze nodig hebben. Daarmee ziet ieder traject er anders uit, maar zijn er wel een paar vaste onderwerpen zoals, de wettelijke kant van vader worden, steun van het netwerk, hechting en verwachtingen en wensen. Steeds wordt een concrete en praktische vertaling gemaakt.
Om de hechting te bevorderen, is het van belang dat de vader contact maakt met de baby en probeert om samen zwanger te zijn. Raak de buik eens aan van je partner of praat tegen de baby kunnen helpende manieren zijn tijdens de zwangerschap. Daarnaast kijken we intergenerationeel en spreken we met de aanstaande vader over hoe de opvoeding van vader vroeger was, wat daarin belangrijk was en hoe de rol van zijn vader was. Wat je van huis uit meegekregen hebt speelt namelijk bewust en onbewust mee in je nieuwe rol als opvoeder. We bespreken wat de aanstaande vader vroeger leuk vond om met zijn vader te doen en wat de aanstaande vader minder leuk vond vroeger. We proberen om aanstaande vaders bewuste keuzes te laten maken in hoe zij hun eigen rol willen invullen. Jan doet bijvoorbeeld een kwaliteitenspel en kijkt dan naar welke eigenschappen bij de aanstaande vader passen en welke hij wil overdragen op zijn kind. Vervolgens wordt besproken hoe dit te doen. Concrete spelletjes en de manier waarop je contact maakt tussen vader en baby worden door Jan voorgedaan.
Er zijn twee partnersessies om te kijken wat beide aanstaande ouders van elkaar verwachten. Het is nodig om bespreekbaar te maken wat ieders wensen zijn. Het is ook belangrijk om te kijken naar wat de rol van vader zou kunnen zijn, zowel voor, tijdens als na de bevalling. Ook wordt er gewerkt aan het vergroten van het mentaliserend vermogen; verplaatsen in de beleving van moeder en die van baby.
Vader worden
Jan vertelt ook vanuit zijn eigen ervaring als vader. Want je weet dat je vader wordt, maar je hebt nog geen idee wat dat precies inhoudt met betrekking tot de veranderingen in je leven en de onzekerheden die daarbij komen kijken. Door over mijn eigen onzekerheden als vader te praten, hoop ik dat aanstaande vaders ook over hen onzekerheden durven te praten.
“De rol van vader is essentieel van begins af aan.”
Het is jammer dat er nog (te) weinig aandacht is voor vaders, met name in de hulpverlening. Jan merkt wel dat het steeds meer aan het opkomen is, vaders durven meer over onzekerheden te praten en zoeken elkaar op.
Vertaalslag naar LVB
Net als andere vaders durven LVB-vaders soms niet goed te erkennen dat ze het eng of moeilijk vinden. En met een LVB achtergrond hebben ze in hun leven al te vaak gehoord en gemerkt dat ze iets niet kunnen of niet snappen. Het is juist van belang om te benadrukken wat ze wel kunnen en ook hoe leuk het is om vader te mogen zijn.
Jan gebruikt veel concrete begeleidingsvormen. Er wordt geoefend met een pop of simulatie baby. Contactspelletjes worden door Jan voorgedaan, informatie wordt gevisualiseerd of wordt ondersteunt door filmpjes. Daarnaast is het van belang om te kijken naar het versterken van het netwerk van de aanstaande vader. Wanneer de aanstaande vader even niet weet wat te doen, kan hij bijvoorbeeld een familielid opbellen om dingen te vragen.
Het traject
Er vinden circa 5-6 sessies voor de bevalling plaats en 3-4 na de bevalling, waarvan 1-2 sessies met de de partner. Duur van de sessies is 60-90 minuten. Het traject is afgebakend. Als er na het traject nog vragen zijn, wordt de ouder-kind begeleiding ingezet. De sessies vinden plaats bij vader thuis. Dit is een vertrouwde omgeving en het maakt de zorg laagdrempelig. De vader-baby begeleiding is aangepast op het niveau voor LVB-problematiek. Er wordt rekening gehouden met bijvoorbeeld woordgebruik, visueel maken van de informatie en de concrete vertaling naar de praktijk.
Over Jan
Jan heeft een verpleegkundige achtergrond en is daarna gaan werken in het management. Hij miste het cliëntencontact, is de IAG-opleiding gaan doen en maakte een overstap naar ambulant werk bij ’s Heeren Loo. Daarna heeft hij de ouder-kind interventie via Dimence gedaan. Jan is inmiddels 8 jaar ambulant gezinsbehandelaar en noemt zijn werk gevarieerd: ouder-kind, vader-baby begeleiding, voorzitter bij de ondernemersraad en hij begeleidt (LVB) multiprobleemgezinnen. Jan is vader van twee kinderen, waardoor hij weet dat de rol van vader best wat onzekerheden met zich meebrengt.
