Geschreven door Danique Krol
De meeste kinderen vinden het geweldig om in de weer te zijn met verf en klei, of om te dansen, te zingen of toneel te spelen. Niet voor niets wordt er op de peuterspeelzaal, de dagopvang en de basisschool veel aandacht besteed aan creativiteit. Het is enorm belangrijk voor de ontwikkeling van je kind. Creatieve vaardigheden verrijken het leven van je kind en bieden de gelegenheid om ideeën, meningen en gevoelens te ontwikkelen. Het is daarom goed om deze creativiteit zo veel mogelijk te stimuleren tijdens de opvoeding. In dit artikel vertellen wij je hoe!
Het mooie aan kinderen is dat ze zich nog niet vasthouden aan regels over hoe iets ‘hoort’ te zijn. Jonge kinderen kennen nog geen schaamte en hebben de drang om te onderzoeken en te experimenteren. Juist omdat alles voor hen nog nieuw is, maakt het dat jonge kinderen het vaak prachtig vinden om op – welke manier dan ook – creatief te zijn. Daarbij gaat het niet om het eindresultaat, maar om het proces wat je jonge kind doormaakt.
Tips
1. Ontdek
Jonge kinderen weten niet altijd precies wat ze wel of wat ze niet leuk vinden. Laat je kind een aantal dingen uitproberen. Ga eens samen verven, dansen of tekenen. Tijdens de uitvoering van deze creatieve bezigheden, komt je kind er vanzelf achter wat het leuk vindt om te doen en waar het plezier uit haalt. Wanneer je kind bewust heeft gekozen voor een activiteit, geef dan de ruimte om hem of haar zelf te laten ontdekken. Kijk naar je kind, bedenk wat er in het hoofdje omgaat en verwonder je over wat je kind zelf doet. Structuur niet altijd alles voor, maar blijf soms even op je handen zitten en aanschouw.
2. Laat los
Houd je als ouder niet vast aan het eindresultaat, maar laat het creatieve proces zwaarder tellen. Creatieve werkjes die mee naar huis worden genomen vanuit de peuterspeelzaal of basisschool zijn voorbedacht en het gaat er vooral om dat je kind leert, bijvoorbeeld hoe het tussen de lijnen kan kleuren, hoe het kan knippen of plakken. Helemaal de vrijheid krijgen om iets zelf te maken, stimuleert de creativiteit meer. Laat je kind daarom lekker krassen op het papier, of zelf zijn materialen kiezen, laat het zichzelf ondersmeren met verf, scheerschuim of zand en water. Het belangrijkste is dat de fantasie van je kind niet wordt geremd door een verwachtingspatroon of door dingen die jezelf niet fijn om mooi vindt. Hoe meer ruimte je je kind geeft, hoe meer je kind leert vertrouwen op zijn eigen inventiviteit.
Voorbeeld: geef je kind een opdracht. Bijvoorbeeld: kies een dier uit de dierentuin en teken/schilder/klei hem zoals jij het dier voor je ziet. Leg verschillende materialen op tafel en laat je kind z’n gang gaan. Als er uiteindelijk een blauwe leeuw op papier komt te staan met rode stippen, of het lijkt in niets op een leeuw, laat dit dan los. Alleen wanneer je je kind deze vrijheid biedt, zal er ruimte ontstaan voor fantasie en wordt de creativiteit gestimuleerd.
Lees ook eens het boek: Begrijpen met je handen. Dit boek is speciaal gericht aan ouders die graag ‘iets creatiefs’ zouden willen doen met hun kind, zonder gebruik te maken van standaard kleurplaten of knutselwerkjes. Deze opdrachten richten zich juist op de beleving van het kind. Ook aan te raden voor kinderdagverblijven of basisscholen.
3. Ga in gesprek
Jonge kinderen zijn erg nieuwsgierig en stellen de hele dag door vragen. In plaats van het geven van het juiste antwoord, kun je ook samen op zoek gaan naar antwoorden. Door wedervragen te stellen: hoe denk je dat dat zit? of als jij het mocht bedenken, hoe zou jij het doen? Hierdoor laat je je kind zelf fantaseren over mogelijkheden en oplossingen. Wanneer er vervolgens antwoorden komen die niet kloppen met de werkelijkheid, corrigeer het dan niet, maar vertel dat dit knap is bedacht en vul aan met wat jezelf denkt.
4. Geef aandacht
Om erachter te komen waarom het ene voorwerp drijft op water en het ander zinkt, is het leuk om samen met je kind testjes te doen. Zo kom je samen op antwoorden voor de gestelde vragen. Toon daarnaast interesse wanneer je kind thuiskomt van school met een zelfgemaakt werkje. Bied aan om het ergens op te hangen, of kijk aandachtig naar het dansje wat je kind heeft aangeleerd. Geef je kind complimenten en laat waardering zien.
We worden overladen door knutselwerkjes van de peuterspeelzaal en school. Je kunt niet alles bewaren, maar gooi ook niet alles weg. Je kind is er trots op als je dingen bewaard en een mooie plek in huis geeft. Je geeft daarmee de boodschap: wat je maakt is mooi! Natuurlijk kun je niet alles bewaren, maar leg dit uit aan je kind, zeg hoeveel werkjes je wil bewaren en kies samen met je kind welke werkjes jullie bewaren.
Al eerder schreven wij een artikel over buitenspelen. Ook dit is een goede, gezonde én leuke manier om creativiteit te stimuleren.
5. Laat je kind zelf zijn tijd invullen
Veel ouders zijn geneigd om de dag van hun kind vol te plannen met verschillende activiteiten, van de opvang of school zo door naar zwemles of voetbal. Probeer tussendoor ook lekker momenten thuis te zijn en zorg ervoor dat er genoeg momenten over zijn waarop er niks ‘moet’ en je kind zelf kan beslissen wat het wil gaan doen. Op deze manier leert je kind hoe het zichzelf moet vermaken en dat prikkelt weer de creativiteit.
Kortom: laat je kind bewust wat vrijer op momenten en kijk eens van een afstandje, in plaats van de leiding te nemen en alles voor te structuren. Verwacht bij knutselen niet direct prachtige kunstwerken, maar zie vooral het plezier wat je kind haalt uit het creatieve proces. Zodra je kind allerlei regels krijgt toegewezen, zal het minder leuk worden om aan de slag te gaan.
