Een dag uit het leven van… een gezinsbehandelaar
Hey, hallo! Mijn naam is Yvette Waaijer en ik werk als gezinsbehandelaar bij Accare kinder- en jeugdpsychiatrie in Hengelo. Ik ben verbonden aan het Jonge Kind Team binnen Accare, wat inhoudt dat een groot deel van mijn werk gericht is op kinderen tot 6 jaar en hun ouders. In dit blog vertel ik over mijn werksetting en hoe voor welke vragen ik bij ouders thuis kom.
Wat doet een gezinsbehandelaar
Alle kinderen behoren onbezorgd op te groeien in een liefdevolle omgeving waarin zij voldoende geprikkeld worden om zich te ontwikkelen. Soms stagneert echter de ontwikkeling van een kind. Dit kan verschillende oorzaken hebben. Ouders en andere mensen om het kind heen maken zich zorgen en willen graag weten wat zij kunnen doen om de ontwikkeling van het kind op de juiste manier te stimuleren. Hier kunnen wij als team in mee denken.
Een intakegesprek
Na de aanmelding bij Accare proberen we kinderen en ouders zo snel mogelijk te helpen, we streven naar een intakegesprek binnen zes weken. Dit gesprek wordt met twee collega’s gevoerd in de spelkamer. Naast dat we met z’n tweeën meer horen dan alleen, hebben we zo ook de mogelijkheid het kind te observeren terwijl het speelt in de kamer. We proberen in het gesprek meer te weten te komen over wanneer de zorgen van ouders zijn ontstaan, hoe het gedrag er uit ziet en wanneer dit voor komt. Ook vinden we het bij Accare belangrijk om te kijken naar de omgeving van een kind, bijvoorbeeld hoe gaat het op school, bij de voetbalclub of bij de zwemles. Maar ook; hoe gaat de omgang met eventuele broertjes of zusjes en vriendjes. Op deze manier wordt het gedrag en de ontwikkeling van het kind wordt in verschillende leefgebieden in kaart gebracht. We stellen ouders dus veel vragen.
Vervolgens wordt er voorgesteld dat de collega’s de kamer uit gaan en ouders met het kind in de spelkamer spelen. De collega’s van Accare zullen vanachter het one-way-scherm mee kijken met de spelopdrachten. Hier wordt gekeken hoe het kind speelt met zijn ouders en hoe het omgaat met de wisselingen tussen de opdrachten. Vaak is dit voor ouders een heel spannend moment. We zijn ons hier van bewust maar het geeft ons meer inzicht in het gedrag van het kind op het moment dat er geen onbekende mensen bij zijn. Ouders begrijpen dit als het uitlegt en overlegt.
| Samen een plan opstellen Het intakegesprek wordt afgesloten met het opstellen van een plan voor het vervolg. We proberen met onze kennis over de ontwikkeling van kinderen een voorstel te doen voor een plan dat aansluit bij de vragen van ouders. Uiteraard hebben ouders altijd de mogelijkheid om het plan af te wijzen of om met een ander voorstel te komen. We proberen met verschillende deelonderzoeken het gedrag van een kind nog beter in kaart te brengen. Je kunt dan denken aan observaties bij het kinderdagverblijf en thuis, een gesprek met ouders over de ontwikkeling van het kind vanaf zwangerschap tot aan nu of nog aanvullende spelcontacten met een kind. Voor ons is het belangrijk om te achterhalen wat de oorzaak is van bepaald gedrag zodat we ook specifieker mee kunnen denken in een oplossing. Dat is waarom er vaak breed onderzoek wordt gedaan. |
ADVERTENTIE Bestel hier |
Terugkoppeling en advies
Na uitvoering van alle deelonderzoeken, worden de uitkomsten ervan met ouders besproken in een terugkoppelingsgesprek. Er wordt geprobeerd een antwoord te formuleren op de vragen vanuit de intake. Soms past gedrag bij een bepaalde stoornis zoals een autisme spectrum stoornis of ADHD. We zullen hier dan wat over toelichten. In het adviesgesprek wordt ook aandacht besteed aan het opstellen van een vervolg-/behandelplan als hier een vraag van ouders ligt. Dit behandeladvies is vaak gericht op het kind zelf in combinatie met de ouders. Om het gedrag van kinderen te veranderen is het namelijk vaak nodig om via ouders te werken. Gezinsbehandeling kan dan passend zijn.
Gezinsbehandeling
Wanneer ouders instemmen met gezinsbehandeling kan dit gericht zijn op verschillende doelen. Ik denk als gezinsbehandelaar mee in verschillende vraagstukken die zich thuis voordoen en waar ouders zelf niet uitkomen. Als ik start met de gezinsbehandeling neem ik eerst de tijd om ouders en de rest van het gezin te leren kennen en om samen doelen te bepalen. Dit doe ik door een gesprekje, te observeren of door samen enkele spelletjes te spelen. In volgende huisbezoeken zal in samenwerking met ouders en eventueel het kind systematische gewerkt worden aan moeilijke situaties thuis.
Ouders blijven de expert over hun kind en ik denk mee met mijn kennis over gedrag en de ontwikkeling van jonge kinderen. Samen proberen we dan het gedrag van een kind te veranderen op een manier die bij hen past, maar ook goed aansluit bij het kind en de mogelijke problematiek. De duur en frequentie van de gezinsbehandeling is per situatie verschillend maar vaak houden we een uur per week aan voor een periode van 4 tot 8 maanden. De gezinsbehandeling vindt bij mensen thuis plaats. Voor mij als gezinsbehandelaar is het elke keer weer bijzonder om bij mensen thuis te mogen komen.
Een dag uit het leven van Yvette
Het is een donderdag in september. Mijn werkdag start thuis om 8.00uur. Thuis start ik mijn laptop om mijn dag voor te bereiden. Ik lees informatie over de kinderen welke ik vandaag ga zien en lees mijn mail. Tevens rapporteer ik nog een huisbezoek van de vorige dag. Dit houdt in dat ik in het systeem beschrijf welke thema’s er in dat huisbezoek centraal stonden, welke methodiek gebruikt is en welke afspraken we hebben gemaakt.
Om 8.45 uur stap ik in mijn auto, op naar mijn eerste afspraak op een basisschool in Almelo. Ik observeer daar Luca, een jongen van 5 jaar die thuis en op school erg druk en soms boos gedrag laat zien. Ik observeer hem tijdens een kringmoment, tijdens het zelfstandig werken en het buiten spelen. Vervolgens koppel ik mijn observatie kort terug aan de leerkracht en we wisselen wat aanvullende informatie uit.
Om 11.30 uur heb ik een huisbezoek bij een gezin in Borne. Hier spreek ik met de ouders van Karlijn. Karlijn is 3 jaar oud en laat in haar gedrag kenmerken van een autisme spectrum stoornis zien. Karlijn heeft een erg beperkt eetpatroon en de ouders zouden graag zien dat dit zich uitbreid. Hierbij ondersteun ik hen. In dit huisbezoek komen we terug op het plannetje dat we vorige week opgesteld hebben. Ouders hebben hier de afgelopen week mee geoefend en we bespreken hoe dit is gegaan. Aangezien Karlijn het plannetje goed heeft opgepakt bespreek ik met ouders samen hoe we het plan met een klein stapje kunnen gaan uitbreiden.
Om 13.00 uur ben ik op de poli in Hengelo. Tijdens het nuttigen van de lunch heb ik een overleg met mijn collega’s van het jonge kind team. We bespreken verschillende casussen en denken met elkaar mee rondom verklaringen voor bepaald gedrag van kinderen of een goed behandelaanbod. Het is erg fijn om met elkaar te sparren en om kennis te delen.
ADVERTENTIE Bestel hier |
Aansluitend staat een evaluatie met de ouders van Joël op het programma. Joël is een jongen van 3 jaar oud welke sinds een half jaar de diagnose autisme spectrum stoornis heeft gekregen. Ik heb het aflopen half jaar met ouders thuis gewerkt. Ik heb uitleg over autisme gegeven en we hebben samen gekeken welk gedrag ze bij Joël herkennen. Tevens hebben we gesproken over manieren waarop ouders Joël het beste kunnen begeleiden en aansturen waardoor hij minder gedragsproblemen laat zien en zelfstandiger wordt. Ouders gebruiken nu bijvoorbeeld een timetimer om overgangsmomenten aan te kondigen. Ze zien dat Joël zo beter kan schakelen naar een volgende taak. Vandaag bespreken we dat we de gezinsbehandeling kunnen afronden. Ouders hebben het ontzettend goed opgepakt en ik plan met hen nog een afsluitend huisbezoek om ook afscheid van de kinderen te kunnen nemen. |
Na de evaluatie van Joël heb ik tijd voor wat administratie. Ik werk het huisbezoek van vanmorgen uit, schrijf een eindbrief voor Joël met daarin een samenvatting van de gezinsbehandeling en lees de informatie van het gezin waar ik straks naar toe moet. Ik heb nog één huisbezoek op de planning staan. Ik ga kennismaken bij een nieuw gezin in Denekamp.
Het gaat om Jet van 5 jaar oud. Ouders lopen thuis tegen haar boze en opstandige gedrag aan en willen hier graag handvatten voor. Ik maak kennis met Jet, haar beide ouders en het broertje van Jet. Ouders bespreken waar ze thuis tegenaan lopen en samen maken we een plan voor de gezinsbehandeling. Vooral de momenten ’s morgens voor school en voor het naar bed gaan verlopen moeilijk. We kijken welke frequentie voor hen passend is en hoe we de afspraken kunnen inplannen zodat zij telkens beide aanwezig kunnen zijn. Afsluitend doen we een spelletje met het hele gezin. Voor mij een mooie kans om het gedrag van Jet en de interactie met ouders te observeren.
Iets later dan 17.00 uur zit mijn werkdag erop en stap ik in mijn auto op weg naar huis.
Yvette werkt als gezinsbehandelaar bij kinder- en jeugdpsychiatrie Accare. Kijk voor meer informatie op de website van Accare.
