Projectbeschrijving  aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling

In het kader van het landelijk programma ‘Geweld Hoort Nergens Thuis’ is subsidie verleend voor het project “Aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling bij ongeboren en jonge kinderen (leeftijd -9 maanden tot 4 jaar) in de regio Twente 2020-2021”. Hieronder is een korte samenvatting beschreven over de inhoud van het project.

Het doel:
Dit project wil ervoor zorgen dat door een betere vroegsignalering van risicofactoren en een effectievere ketensamenwerking huiselijk geweld en kindermishandeling bij ongeboren en jonge kinderen voorkomen kan worden. Daarnaast beoogt het project dat baby’s en jonge kinderen die opgroeien in een onveilige thuissituatie tijdig de juiste nazorg krijgen en opvoeders een gunstig opvoedklimaat kunnen bieden.

Doelgroepbeschrijving:
Dit project richt zich op ongeboren en jonge kinderen (-9 maanden tot 4 jaar) die in een onveilige thuissituatie opgroeien.

Beoogde verbetering:
Het project zet in op het ontwikkelen en implementeren van een multidisciplinaire aanpak (MDA) in Twente, waarbij professionals uit de medische, psychosociale, forensische en justitiële sector hun expertise bundelen met als speerpunten:

1. Voorkomen van huiselijk geweld en mishandeling bij ongeboren en jonge kinderen door al in een zeer vroeg stadium risicovolle gezinssituaties in beeld te krijgen, zodat middels domeinoverstijgende ketensamenwerking efficientere risicogestruurde zorg kan worden ingezet

2. Doorbreken van intergenerationele overdracht door in gezinnen/families waar eerder huiselijk geweld en kindermishandeling plaatsvond, trauma’s bij de baby en jonge kinderen te beperken of te voorkomen. 

3. Aandacht voor een specifieke doelgroep, namelijk kwetsbare gezinnen met ongeboren en jonge kinderen, waar veel risicofactoren aanwezig zijn en hun ondersteunen om een zo gunstig mogelijk opvoedklimaat te scheppen.

De multidisciplinaire aanpak die domeinoverstijgend is, wordt ontwikkeld en geïmplementeerd in een pilotgemeente (Hengelo).

Multidisciplinaire aanpak (MDA):
De professionals die betrokken zijn bij de MDA maken een integrale analyse van de problemen en risico- en beschermende factoren in de verschillende contexten waarin een kind leeft. Samen met ouders en bepalen ze welke combinatie van (preventieve en curatieve) interventies door wie geboden gaat worden. Hierbij wordt uitgegaan van het principe één gezin, één plan. Binnen de MDA dienen de rollen en verantwoordelijkheden van elke discipline gedefinieerd te worden, moet er een duidelijke methode van samenwerking vastgelegd worden (aan de hand van 1Gezin, 1 Plan) en structurele bijeenkomsten worden georganiseerd waarin de casus wordt gemonitord. Een coördinator zorgt voor de organisatie van deze bijeenkomsten. 

Beoogde eindresultaten:
1. Er is een MDA gericht op ongeboren en jonge kinderen verkerend in een onveilige thuissituatie die uitgerold kan worden in de regio Twente. De MDA bestaat uit een gefaseerde benadering van signaleren van risicofactoren en beschermende factoren, het bespreekbaar maken van huiselijk geweld of kindermishandeling tot het opstellen van een behandelplan en evaluatie. Voor het ontwikkelen van een MDA kan gebruik worden gemaakt van een SWOT-analyse, waarna de ontwikkelde MDA in een pilotgebied (gemeente Hengelo) toegepast en onderzocht wordt.

2. Om te bepalen welke interventies voor baby’s en jonge kinderen die in een onveilige thuissituatie opgroeien effectief zijn en ingezet kunnen worden om de schade te beperken, is een literatuuronderzoek verricht naar evidence-based interventies. Daarnaast is geïnventariseerd welke interventies op dit moment al worden ingezet.

3. Om als opvoeder beter in staat te zijn om een passend klimaat te bieden in een situatie met risicofactoren zijn ervaringsdeskundigen bevraagd naar hun ervaringen met de zorg die is ingezet en wat zij daarin gewenst hadden. Daarnaast is geïnventariseerd welke evidence-based interventies gericht op het bevorderen van de ouder-kind relatie aanwezig zijn en welke door professionals betrokken bij kwetsbare gezinnen met ongeboren en jonge kinderen in de praktijk worden gebruikt.

2. en 3. resulteren in een toolkit met interventies gericht op traumabehandeling als ook op de ouder-kind relatie waarmee binnen de MDA in het pilotgebied wordt gewerkt. Deze toolkit wordt beschikbaar gesteld aan andere gemeenten binnen en buiten de regio Twente.

Kwantitatieve resultaten (gemonitord middels een voor- en een nameting):

1. Professionals die bij dit project betrokken zijn, hebben meegewerkt aan een voor- en een nameting. Zij zijn na afronding van het project beter in staat om vroegsignalering van huiselijk geweld en kindermishandeling uit te voeren en zorgen te bespreken met ouders van ongeboren kinderen en jonge kinderen waarbij sprake is van risicofactoren.

2. Bij 50% van de zwangeren en gezinnen met kinderen onder de 4 jaar, waar een Veilig Thuis melding heeft plaatsgevonden, is er een concreet gezinsbehandelplan gericht op herstel en trauma (= fase van herstelgerichte behandeling).

Kwalitatieve resultaten:
Beschrijving van de ketensamenwerking;
Toolkit met interventies gericht op traumabehandeling als ook op de ouder-kind relatie